Błyskawica - zjawisko świetlne towarzyszące nagłemu wyładowaniu elektryczności atmosferycznej, przejawiających się krótkim i silnym błyskiem, to potęż
na iskra elektryczna o długości kilku kilometrów. Wyładowanie to moż
e występować z chmury lub wewnątrz chmury, a znacznie rzadziej z wysokich budynków i ze szczytów gór.
Moż
na wyróż
nić trzy zasadnicze typy błyskawic:
Błyskawica płaska - wygląda jakby cała powierzchnia chmury stała w płomieniach. Czasami wygląda jak postać krzaczastego światła pojawiającego się w wierzchołkowej części chmury lub w samym jej szczycie. Zwykle ten rodzaj błyskawic obserwujemy przy słabych burzach.
Błyskawica liniowa - to potęż
na i pofalowana iskra z licznymi odgałęzieniami po bokach (piorun). Główne wyładowanie uderza w Ziemie lub w wodę. Trafiając w zabudowania zwykle wznieca poż
ar, łamie i rozszczepia największe drzewa, niekiedy razi ludzi i zwierzęta. Jej długość określa się średnio na 3km, ale w wyjątkowych przypadkach zdarzają się i 10-kilometrowej długości. Szerokość kanału wyładowania wynosi ok. 50 cm, najpotęż
niejszy ładunek przepływa kanałem o grubości kilku cm.
Ładunek prądu jest potęż
ny - natęż
enie wynosi od 10do 20 tś. amperów, a jeden z badaczy obserwował błyskawicę o natęż
eniu nawet 90 tyś. amperów! Czas przebiegu błyskawicy od chmury do Ziemi waha się od jednej tysięcznej do dwóch setnych sekundy. Błyski między chmurami trwają dłuż
ej.
Błyskawica wstęgowa - składa się z kilku następujących po sobie wyładowań biegnących równolegle. Podobna jest do rozwiniętej na wietrze wstęgi, stąd jej nazwa. Trafiając w zabudowania od razu wznieca poż
ar.
Błyskawica kulista (piorun kulisty) -najbardziej zagadkowa. Wielkość od pięści do rozmiary ludzkiej głowy. Porusza się krętymi drogami wykonuje nieraz dziwaczne ruchy. Raz ginie bez ślady, innym razem detonuje z ogłuszającym hukiem. Jest czasami niszczycielska i zabójcza. Badacze przypuszczają, ż
e tworzy się w postaci kłębka rozż
arzonego gazu na drodze dwóch błyskawic. Jej przejściowa stateczność zachowuje się dopóki trwa równowaga działających sił.
Grzmot albo piorun - powstaje wskutek nagłego i niezwykle gwałtownego nagrzania się powietrza w kanale błyskawicy, w którym po upływie ułamka sekundy następuje na przemian gwałtowne ochłodzenie. Drugą przyczyną jest piorunujący wybuch gazu wytworzonego pod wpływem chemicznego rozpadu powietrza pod działaniem wysokiego napięcia błyskawicy. Temperatura rzędu 10 lub 15 tyś. stopni C robi swoje! Moż
emy obliczyć w jakiej odległości od nas uderzył piorun, jeśli policzymy sekundy między błyskiem a hukiem sumę sekund podzielimy przez 3 (średnio głos przemieszcza się z prędkością 340 m na sekundę).
Na Ziemi mamy ok. 16 mln burz rocznie, czyli ok. 44 tys. dziennie. W ciągu jednej doby wytwarzają 40 bilionów kilowatogodzin energii.