Third Conditional
- Szczegóły
- Nadrzędna kategoria: Gramatyka angielska
- Kategoria: Okresy warunkowe
Zdań warunkowych nieprawdopodobnych używa się, by opisać sytuacje całkowicie hipotetyczne, sprzeczne z tym, co już się wydarzyło. Np.:
(1)
If she had missed the coach, she would have had to get a taxi.
Gdyby (wtedy) nie zdążyła na autokar, musiałaby (była) wziąć taksówkę.
W części warunkowej zdania przy użyciu czasu past perfect podana jest sytuacja z przeszłości, która nie miała miejsca. W części głównej zdania, przy użyciu przeszłego trybu przypuszczającego, opisane jest to, co nastąpiłoby, gdyby zrealizowany został podany warunek.
W części głównej zdania w miejsce ‘would’ można także użyć ‘could’ lub ‘might’:
(2)
If he hadn’t borrowed this car, he might have survived.
Gdyby tylko nie pożyczył (był) tego samochodu, mógłby może przeżyć.
Autor wypowiedzi podkreśla potencjalną sytuację, która mogłaby kiedyś zajść, gdyby zrealizowano podany warunek.
(3)
If he had washed the dishes, he could have gone for a party.
Gdy(by) pozmywał naczynia, mógł iść na imprezę.
Autor wypowiedzi podkreśla możliwość pójścia na prywatkę, lub uzależnienie ówczesnej na to zgody od podanego warunku.
Ponieważ już samo użycie zdania warunkowego nieprawdopodobnego podkreśla małą realność warunku, dodatkowe akcentowanie jej użyciem konstrukcji ‘were to’ jest bardzo rzadkie, choć możliwe (porównaj ZDANIA WARUNKOWE MOŻLIWE przykład 8a):
(4)
If you were to have phoned her, she wouldn’t have gone to the theatre.
Gdybyś do niej (wtedy) zadzwonił, nie poszłaby (była) do teatru.
By wyrazić żal, że jakaś sytuacja miała miejsce, można użyć konstrukcji z ‘if only’, np.:
(5) If only he hadn’t borrowed this car, he could have survived.
Gdyby tylko nie pożyczył (był) tego samochodu, może by (był) przeżył.
Zdanie warunkowe nieprawdopodobne można wyrazić krócej pomijając ‘if’ i dokonując inwersji, np. zdanie (3) można przeformułować następująco:
(6) Had he washed the dishes, he could have gone for a party.
Podobnie jak w przypadku pozostałych przekształceń zdań warunkowych, także i to często testowane jest na egzaminach.
W mowie zależnej w zdaniach warunkowych nieprawdopodobnych nie dokonuje się transformacji czasów:
(7)
‘If she had missed the coach, she would have had to get a taxi’, he said.
He said that if she had missed the coach, she would have had to get a taxi.
ZDANIA WARUNKOWE MIESZANE
Pierwszy rodzaj zdań warunkowych mieszanych to zdania, w których część warunkowa zdania określa sytuację ogólną (także teraźniejszą), podczas gdy część główna zdania odnosi się do nierealnej przeszłości. Np.:
(1a) If you weren’t so stupid, you wouldn’t have bought this car.
Gdybyś nie był taki głupi (w ogóle), nie kupiłbyś tego samochodu (wtedy).
Gdybyśmy skonstruowali zdanie według schematu zdania warunkowego nierealnego, miałoby ono postać:
(1b) If you hadn’t been so stupid, you wouldn’t have bought this car.
Gdybyś nie był taki głupi (wtedy), nie kupiłbyś tego samochodu.
Jednak wtedy autor wypowiedzi odnosiłby się do przeszłej, minionej głupoty swojego rozmówcy. Tymczasem wypowiedź (1a) wyraźnie daje do zrozumienia, że w opinii jej autora rozmówca był, jest i zapewne będzie głupi, a więc że mamy do czynienia z warunkiem ogólnym, stałym i niezależnym od czasu. Dlatego choć część ogólna zdania określa wydarzenie z przeszłości (kupno samochodu), część warunkowa zdania zbudowana jest jak w zdaniu warunkowym możliwym, co wskazuje na generalny charakter warunku (i nieusuwalną głupotę rozmówcy).
Drugi rodzaj zdań warunkowych mieszanych to zdania, w których część warunkowa zdania określa sytuację nierealną z przeszłości (niespełniony warunek), która ma wpływ na teraźniejszość w części ogólnej, gdzie opisujemy sytuację bieżącą, realną, np.:
(2a) If I had phoned Jane, she would be here.
Gdybym (wtedy) zadzwonił do Jane, byłaby tutaj.
Gdybyśmy skonstruowali zdanie według schematu zdania warunkowego możliwego, miałoby ono postać:
(2b) If I phoned Jane, she would be here.
Gdybym (teraz) zadzwonił do Jane, byłaby tutaj.
Jednak wtedy autor wypowiedzi twierdziłby, że wciąż może zadzwonić do Jane, a ona po takim telefonie się zjawi (choć uważałby sytuację za średnio prawdopodobną). Tymczasem w wypowiedzi (2a) autor daje jasno do zrozumienia, że Jane byłaby obecnie z nim jedynie wtedy, gdyby do niej kiedyś wcześniej zadzwonił.