Bitwa pod Hastings

Piątego stycznia 1066 roku zmarł Edward Wyznawca (1044-1066). Jak wskazuje jego przydomek zajmował się bardziej religią niż królestwem. Wsławił się budową Opactwa Westminsterskiego (Westminster Abbey) i wielu innych kościołów (zanim zmarł w prawie każdej wsi był kościół).

Na tkaninie (poniżej) ukazano: z prawej strony u góry umierający Edward przekazuje swoją ostatnią wolę, u dołu śmierć Edwarda, na środku procesja do Opactwa Westminster, a z lewej samo opactwo.

Śmierć i pogrzeb Edwarda Wyznawcy
Jeśli się bliżej przyjrzeć prawej części, widać na niej (u góry) jeszcze żyjącego króla Edwarda, jego żonę, (która była siostrą Harolda) oraz samego Harolda. Ten ostatni koronował się na króla Anglii następnego dnia, czyli 6 stycznia 1066.

Około Wielkanocy na niebie ukazała się kometa, którą dziś nazywamy kometą Halley'a. Uznano to za zły znak, choć grożące niebezpieczeństwo dało się przewidzieć bez powoływania się na astrologię. Skoro tylko Wilhelm Bastard, (bo tak zwano wcześniej późniejszego Wilhelma Zdobywcę) dowiedział się o koronacji Harolda zaczął budować flotę. Potem czekał już tylko na pomyślne wiatry, które nadeszły 27 września.

I tu trzeba wspomnieć o trzecim rywalu do tronu, gdyż nie tylko Harold i Wilhelm zabiegali o niego. Ich rywalem był Harald Hardrada, król Norwegii. To on pierwszy wylądował w połowie września na północy i zaatakował York. Harold wyruszył szybkim marszem i 25 września zaskoczył Hardradę pod Stamford Bridge. Rozegrała się bitwa - pod jej koniec załamała się linia Norwegów i rozpoczęła prawdziwa rzeź, podczas której zginął Hardrada i jego brat.

Flota Wilhelma była gotowa już w lipcu, ale nieszczęśliwie wyruszyć mógł dopiero we wrześniu. Czy nieszczęśliwie? Gdyby wyruszył wcześniej może historia potoczyłaby się inaczej, ale o tym na koniec.

Gdy Harold odpoczywał po zwycięskiej bitwie usłyszał o lądowaniu Wilhelma. Ponownie szybkim marszem przemieścił swoje wojsko i rankiem 14 października 1066 roku Anglicy ujrzeli formujące się linie Normanów.

BitwaArmia Harolda składała się z piechoty uzbrojonej w miecze i berdysze. Jej podstawowym szykiem była obliczona na wywarcie dużego wrażenia na wrogu ściana tarcz. Wilhelm dysponował natomiast wojskiem, którego trzonem były oddziały walczące konno wsparte przez łuczników. Pomimo, iż Harold nie miał jeszcze przy sobie całej armii, zdecydował się walczyć, wierząc w zwycięstwo nad i tak mniej liczną armią normańską.

Rankiem w dzień bitwy obie armie stanęły w odległości kikuset metrów od siebie. Na sygnał normańscy łucznicy zajęli pozycję na przedzie i wystrzelili. Anglicy utworzyli ścianę tarcz by zabezpieczyć się przed deszczem strzał. Bitwa rozpoczęła się.

Anglicy walczyli defensywnie, wciąż broniąc się przed piechotą i konnicą Wilhelma stosując ścianę tarcz (u Rzymian nazywało się to "żółwiem"). Przez większą część dnia bitwa przebiegała właśnie w ten sposób, co nie dawało znacznej przewagi żadnej ze stron. W końcu pod wieczór linia angielska załamała się pod atakiem Normanów. Król Harold zginął podobnie jak większość saksońskiej arystokracji. Zwycięstwo Wilhelma było kompletne. W dzień Bożego Narodzenia 1066 roku koronował się i odtąd znany był jako Wilhelm Zdobywca (William the Conquerror).

Jak zwykle nasuwają się pewne "gdyby". Co by było gdyby Wilhelm wyruszył już w lipcu? Jak by się potoczyła bitwa pod Hastings, gdyby Harold poczekał na resztę swej armii? I tak ... Gdyby Wilhelm zdołał się przeprawić już w lipcu Harold najprawdopodobniej bez problemów by się z nim rozprawił (Hardrada wylądował dopiero we wrześniu). Najprawdopodobniej, ale nie na pewno - Wilhelm miał o wiele lepiej przygotowaną i wyszkoloną armię niż Hardrada. Podobnie sytuacja skończyłaby się pewnie, gdyby Harold zaczekał na resztę swej armii - Harold dysponujący całą swą armią raczej nie miałby problemów z Normanami. Król wierzył jednak w zasadę, że w starciu większej armii z mniejszą ta ostatnia musi bez problemów przegrać. Wilhelm jednak stosował inną taktykę, mając konnicę mógł szybkimi ruchami zmieniać pozycje na polu bitwy.

Parę dygresji językowych. 14 października 1066 doszło do bitwy koło miejscowości, która od tego czasu zwie się Battle (battle - bitwa, walka, bój). Miejscowość ta znajduje się około 7 kilometrów od Hastings. Przy okazji Hastings - rodzina Hasta (końcówka -ing u Sasów oznaczała lud lub rodzinę). Tak więc Anglosasi zaznaczyli swą obecność w języku, który obecnie zwiemy angielskim. Po bitwie nastał jednak czas Normanów, którzy mówili po francusku. Nieznajomość języka miejscowych spowodowała, że gdy po koronacji Wilhelma Zdobywcy ludzie zaczęli wołać "God Save the King", nerwowi normańscy rycerze pomyśleli, że chcą zaatakować króla. W ferworze spalili więc najbliższe domy, także koronacja skończyła się katastrofą. Odtąd lud mówił po angielsku, a rządzący po francusku, co oczywiście nie pozostało bez wpływu na język angielski.

Trochę na temat genealogii. Córka Mieszka I i Dąbrówki Świętosława miała dość barwne życie. My jednak skupimy się wyłącznie na jej drugim mężu, którym był król Danii Swen I Widłobrody. Z tego związku urodził się między innymi Kanut I Wielki, który zakończył zapoczątkowany przez ojca podbój Anglii. Koronował się na jej króla, później zdobył też korony Danii i Norwegii. W ten sposób Piastówna jest związana z historią Anglii.

Edward Wyznawca był synem Ethelreda II i Emmy. Emma została później żoną Kanuta I Wielkiego i z tego związku urodził się Kanut Nieustępliwy. Tak więc Edward Wyznawca był potomkiem króla Anglii (Ethelreda II) i bratem (przez matkę) króla Kanuta Nieustępliwego. Harold II nie miał takiego rodowodu, a co za tym idzie jego pozycja nie była tak jednoznaczna jak Edwarda. Ale Wilhelm I Zdobywca miał chyba najmniejsze powody (dynastyczne) aby ubiegać się o tron Anglii.

Teraz trochę o materiałach historycznych. Wilhelm obiecał przed bitwą, że jeżeli będzie pomyślna dla niego zbuduje opactwo w Battle. Zwyciężył i dotrzymał słowa. W Battle po dziś dzień stoi opactwo (Battle Abbey). Przechowywano tam zwój z XIV w., który najprawdopodobniej zawiera nazwiska normańskich żołnierzy biorących udział w bitwie. Wiele nazwisk z tej listy jest używanych powszechnie po dziś dzień. Na stronie http://www.infokey.com/hon/norman.htm można znaleźć alfabetyczny spis nazwisk z tej listy.

Drugim materiałem, który też mogliście obejrzeć w tym artykule była tkanina opisująca inwazję normańską (The Bayeux Tapestry). Historia jest na niej ukazana w obrazach wraz z krótkim opisem. Więcej na ten temat można znaleźć na stronach http://www.ibiscom.com/bayeux.htm oraz http://www.ibiscom.com/bayeuxcont.htm.

Jeżeli chodzi o ten ostatni dokument to trzeba pamiętać, że został sporządzony dla Wilhelma Zdobywcy i przedstawia oficjalną wersję wydarzeń, która niekoniecznie musiała być prawdziwa. Według niej Wilhelmowi obiecał koronę Edward Wyznawca, a Harold przyrzekł mu wierność. Tyle wersja oficjalna. Znamy też wersję Harolda, który twierdził, że rzeczywiście przyrzekł, ale pod przymusem. Historia była często fałszowana, czy było tak i w tym wypadku?

Piotr Borowski

Nie masz uprawnień do komentowania

JezykiObce.pl

Wszystko do nauki języków

Informacja

Komunikat dla użytkowników:

Od dnia 7.01.2019 zaprzestaliśmy codziennego wysyłania listy słówek.

Zaloguj się lub zarejestruj aby skorzystać ze wszystkich funkcji portalu.

Czytelnia - treści losowe

Główna Czytelnia Historia Historia Bitwa pod Hastings
Loading ...