Chimps to the general, by special delivery


Artykuł pochodzi z pisma "Guardian"

Chimps to the general, by special delivery

Rory Carroll in Mulangabala
Monday December 6, 2004
The Guardian

Atibu Filibungan wobbled over the jungle track with another consignment on the back of his bicycle: a baby chimpanzee.
A few months old, she peered through the bars of the home-made cage, the 15th chimp to be transported by Mr Filibungan, better known to locals as Mr Delivery.
Chimpanzees are an endangered species and the trade is illegal but Mr Filibungan was not worried.
"She is a pet for the general. He has decided to give himself a present."
Across swaths of the Democratic Republic of Congo warlords make up their own laws and here, in this part of Maniema province, that means the word of General Lwidi Windi.
Conservationists have warned that Congo's great apes, including its chimpanzees, face extinction because of logging and hunting. Adult chimps are sold as bushmeat but babies are more valuable as pets.
The government has signed protocols outlawing the practice but that did not deter Mr Filibungan, 32, from pedalling with his cargo in broad daylight through dozens of villages to the city of Kindu, a three-day journey of 160 miles.
He had papers signed by the general confirming the order.
"I brought another chimp to the general four months ago and he wanted a second one, so I commissioned the hunters to get this one." The mother was chopped up for meat.
Happy to have publicity, Mr Delivery said he could furnish babies on demand to Guardian readers.
"Give me two months and $100 and I'll give you a chimp."
At current rates of slaughter central Africa's remaining wild apes will disappear within 20 years, according to the US-based Bushmeat Project.
In west Africa the situation is worse. Chimpanzees have vanished from Benin, Gambia and Togo and fewer than 900 remain in Senegal and Ghana.
Congo's vast jungles afforded the primates greater protection, but a decade of war has driven soldiers and civilians deeper into the forests, where they hunt bushmeat to survive.
Considered a delicacy, the meat of an adult chimp can fetch $25, a hefty sum in a country where the average per capita annual income is just $100.
Only the well-off can afford it. "It's very good meat, chimp. Like elephant, but more tender. My children love it," said Daniel Mbungu, a university-educated rural development planner on a retainer from a western aid agency.
Wealthy clients who pay up to $100 for a baby chimp pet are encouraging the slaughter, because for every baby that is sold nine die from disease and neglect, said Felix Lankester, of the Limbe Wildlife Centre in Cameroon.
In Kasongo, a town on Mr Delivery's route to Kindu, the Guardian was offered another baby chimp, a six-month-old female called Ton Ton, by a middleman who gave only his first name, Jean.
Ton Ton sat in the yard picking food from a blue pastic bowl beside a child doing the same thing. "We've had her a few months now.
"She thinks she's human. She very good with the children," Jean said.
Without elaborating he claimed that white visitors regularly bought chimps.
"Don't worry about documentation. We can sort that out for you at the airport to make everything legal."
Out in the forests, hunters sensed the bonanza would end soon, because chimps were becoming so rare. Yenga Yenga, 47, a hunter with a wife and seven children to feed, said he was reduced to stalking monkeys, which fetched just $5.
His colleague, Albert Lutamba, 45, complained that the last chimp he bagged was in June.
Mr Lutamba was on his way to Kasongo with a bicycle laden with six monkey carcasses.
Over his shoulder he carried a seventh, the tail tied around its neck to form a handle.
"There used to be a lot more chimps. They're disappearing so fast I doubt my children will be hunting them at all," Mr Yenga said.


ape - małpa człekokształtna
bag - upolować
bar - krata
bonanza - dobra passa
carcass - truchło
cargo - towar, ładunek
chop up - rąbać, siekać
claim - twierdzić
commission - zlecać
consignment - przesyłka, towar wysyłany na rachunek
delicacy - przysmak
deter (from) - powstrzymywać, odstraszać
elaborate - opracowywać
endangered - zagrożony
extinction - wyginięcie, wymarcie
furnish - dostarczać
handle - rączka, uchwyt
hefty - potężny
laden - obładowany
logging - wycinka drzew
outlaw - zabraniać, zakazywać
peer through - wypatrywać, przypatrywać się przez
primate - ssak z rzędu naczelnych
retainer - honorarium, wynagrodzenie
sense - wyczuwać, przeczuwać
slaughter - rzeź
species - gatunek
stalk - tropić
swath - połać ziemi, obszar lądu
tender - miękki
vanish - znikać, zanikać
wobble - chwiać się


TEST

Nie masz uprawnień do komentowania

JezykiObce.pl

Wszystko do nauki języków

Informacja

Komunikat dla użytkowników:

Od dnia 7.01.2019 zaprzestaliśmy codziennego wysyłania listy słówek.

Clickandbite

  • 1
  • 2
  • 3
Poprzedni Następny

So many words, so little time...

So many words, so little time... by Andrzej, April 2003 Phrasal verbs, synonyms, false friends, words that keep us up at night ... Is it possible to possess good vocabulary while living ou...

Present Simple

Present Simple by Andrzej, May 2003 Forma twierdzaca: (I, you, we, they) sleep well - (He, she, it) sleeps well Forma pytajaca: Do I (you, we, they) sleep well? - Does (he, she, it...

Tenses. Do They Make YOU Tense?

To, ze czasy ciezkie sa, wszyscy wiemy. Jak sie do nich zabrac? Dlaczego niektore sprawiaja nam wiecej klopotu niz inne? Czy jest w ogole jakis sposob zeby zapanowac nad ta bestia? Chyba nie. Ale pr...

Zaloguj się lub zarejestruj aby skorzystać ze wszystkich funkcji portalu.

Gramatyka angielska

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Poprzedni Następny

Przedimek angielski 'THE'

  Przedimek angielski 'THE' Angielski przedimek (article) to jedno z najtrudniejszych zagadnień, jakie obejmuje gramatyka angielska. W niniejszym artykule omawiamy szczegółowo angielski przedimek ...

TRYB ROZKAZUJĄCY

Tryb rozkazujący służy formułowaniu poleceń oraz rozkazów. Uchodzi on w języku angielskim za znacznie bardziej nieuprzejmy niż w polszczyźnie, a większość prósb, poleceń i rozkazów wypowiadana jest po...

Zero Conditional

Angielskie zdania warunkowe - prawdy ogólne (Conditional 0)Niektóre zdania warunkowe mają charakter prawd ogólnych, np.:(1) If you meet an Englishman, speak English.Jak spotykasz Anglika, mów po angie...

PRZYTACZANIE OPINII

Polacy mają nierzadko trudności z właściwym użyciem dwóch angielskich zwrotów: „according to somebody” oraz „in somebody’s opinion”, znaczących ‘wedle (kogoś)’...

OKREŚLENIA SERII - SERIAL czy SERIES

Rzeczownik "serial" oznacza 'serial', 'film/powieść w odcinkach', np.:(1) His book was made into a TV serial. Jego książkę przerobiono na serial telewizyjny.(2a) I\'m sorry I missed the party, b...

PŁACA

Słownictwo związane z finansami, bankowością i pieniędzmi jest zazwyczaj bardzo przydatne w kontaktach międzynarodowych, warto zatem zwrócić na nie szczególną uwagę, ucząc się języka angielskiego. Pon...

CZASOWNIKI ZŁOŻONE

Szukasz praktycznego repetytorium z gramatyki? Publikacja Angielski Gramatyka z ćwiczeniami jest właśnie dla ciebie!Sprawdź teraz >>   Wiele czasowników angiels...

BI-

Cząstki „bi-” używa się do oznaczania częstotliwości (dwukrotności). Poprzedza ona wtedy określenie odcinka czasu, np.: „bicentenary” ‘dwustulecie’, „bicenten...

Future Perfect

Czasu przyszłego uprzedniego (“future perfect”) używamy, gdy chcemy powiedzieć, że we wskazanym momencie w przyszłości będziemy mieli już za sobą jakąś czynność.. W zdaniach zbudowanych w ...

SIC

Wyraz "sic" pochodzi z łaciny i odpowiada polskim wyrażeniom '(właśnie) tak, w taki sposób', '(świadomie) tak, w taki sposób (napisane)'. W języku angielskim pojawia się jedynie w stylu formalny...

WIDE czy BROAD

Zarówno wyraz „broad”, jak i wyraz „wide” można tłumaczyć na język polski przy pomocy przymiotnika ‘szeroki’. Warto jednak zapamiętać, że „broad” z regu...

BETWEEN czy AMONG

Przyimki "among" (lub równoznaczny "amongst") i "between" występują w podobnych kontekstach, ich znaczenie jest jednak często odmienne.W przypadku, gdy mamy na myśli dzielenie się czymś, rozdzie...

MIND czy BRAIN

Rzeczownik „brain” oznacza ‘mózg’ lub ‘półkulę mózgu’, np.:(1a) The right brain controls the left-hand side of the body.Prawa półkula mózgu kontroluje lewą stronę c...

HOMOGENEOUS czy HOMOGENOUS

Słowa “homogeneous” i “homogenous” są używane niemal wyłącznie w tekstach formalnych (np. naukowych). Ze względu na zbliżoną pisownię bywają często utożsamiane lub mylone (takż...

Okres warunkowy

Konstrukcje w trybie warunkowym to wypowiedzi typu 'zrobiłbym...', 'mógłbym...' itp. Używa się ich przede wszystkim w złożonych zdaniach warunkowych, występują jednak również samodzielnie. Charakt...

LAY czy LIE

Polacy często mają trudności z właściwym użyciem czasowników "lie" 'kłamać' (formy czasu przeszłego i imiesłowu biernego "lied"), "lie" 'leżeć' (forma czasu przeszłego "lay\", forma imiesło...

COMPREHENSIBLE czy COMPREHENSIVE

Przymiotnik "comprehensible" wiąże się z czasownikiem "comprehend" ('rozumieć') i odpowiada polskim określeniom 'zrozumiały', 'łatwy do pojęcia', np.:(1a) I attended a lecture on genetics bu...

ADVICE czy ADVISE

Wyraz "advice" to rzeczownik, który oznacza 'radę', 'poradę'. Jest to rzeczownik niepoliczalny (nie jest zatem nigdy poprzedzony przedimkiem nieokreślonym "an"):(1) Did you give him any advice...

AFTER – kiedy znaczy ‘POR…

Niektóre użycia słowa „after” jako przyimka znaczącego ‘po’ są bardzo zbliżone do polskich – szczególnie te, które odnoszą się do następstwa w czasie, a nie przestrzeni, ...

-WISE

Przyrostek "-wise" tworzy w połączeniu z niektórymi częściami mowy, głównie z rzeczownikiem, takie wyrazy złożone, które można by przetłumaczyć na język polski jako 'co do...', 'jeśli chodzi o...

Past Simple czy Present Perfect

Chcesz poznać całą gramatykę angielską szybko i skutecznie? Skorzystaj z Wielkiej Gramatyki języka angielskiego z ćwiczeniami! Sprawdź teraz Poniżej przedstawione są podstawowe różnic...

AFTER - kiedy znaczy 'POTEM'

Polacy uczący się języka angielskiego mają zwykle kłopoty z poprawnym użyciem słowa „after„ w przysłówkowym znaczeniu ‘potem‘, ‘później‘. Błędy wynikają z kalkowani...

WYKRZYKNIENIA

W języku angielskim, podobnie jak w polskim, możemy wyrazić szczególne zaangażowanie emocjonalne w wypowiadane zdanie poprzez zmianę intonacji wypowiedzi. W zapisie taką zmianę oznaczamy wykrzyknikiem...

CZASOWNIKI O DWÓCH DOPEŁNIENIACH

Po niektórych czasownikach mogą występować dwa dopełnienia. Istotna jest ich pozycja w zdaniu. Zazwyczaj pierwsze z nich to określenie osoby (w języku polskim odpowiada mu wyrażenie w celowniku), a dr...

CAN’T HELP

Wyrażenie “cant’t help” oznacza ‘nie móc się powstrzymać’, ‘nie móc przestać’ albo ‘nie móc nic na coś poradzić’:(1) I can’t help loving you...

Business English

Grammar slammer

  • 1
  • 2
  • 3
Poprzedni Następny

Introduction to Grammar Slammer

Welcome to Grammar Slammer! Looking for a specific rule to help you in your writing? Trying to decide between two similar words? A grammar checker helps you, but does not tell you why. Gra...

How to Use Grammar Slammer Deluxe

How to Use Grammar Slammer Deluxe! This program works like any other Web Site. If you can use an Internet browser, you can use Grammar Slammer Deluxe. Marked or Underlined Words Click on any M...

Sentence Fragments

Sentence Fragments (Incomplete Sentences) 1. A sentence must have a subject and a verb if it is to make sense. Incorrect: John, being a friendly computer salesman and baseball fan. (No verb) ...

Słowa

  • 1
  • 2
  • 3
Poprzedni Następny

Inne

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Poprzedni Następny

Rupert Brooke-Peace

Peace Now, God be thanked Who has watched us with His hour, And caught our youth, and wakened us from sleeping, With hand made sure, clear eye, and sharpened power, To turn, as swimmers into c...

The Tree - review

The TreeProduction year: 2010Countries: Australia, France, Rest of the world Cert (UK): 12ARuntime: 100 minsDirectors: Julie BertucelliCast: Aden Young, Charlotte Gainsbou...

John Keats-Robin Hood

Robin Hood No! those days are gone away And their hours are old and gray, And their minutes buried all Under the down-trodden pall Of the leaves of many years: Many times have winter's shears, Froz...

Tom Thumb

TOM THUMB A poor woodman sat in his cottage one night, smoking his pipe by the fireside, while his wife sat by his side spinning. 'How lonely it is, wife,' said he, as he puffed out a long curl o...

Boże Narodzenie w Wielkiej Brytanii

Brytyjskie tradycje świąteczne to mieszanka wierzeń i obyczajów ludów, które zamieszkiwały Wyspy Brytyjskie na przestrzeni wieków. Część z nich jest znana na całym świecie...

Egzaminy

  • 1
  • 2
  • 3
Poprzedni Następny

FCE-regulamin-zapisy-wyniki

Regulamin FCE Do egzaminów University of Cambridge English for Speakers of Other Languages (ESOL), prowadzących do uzyskania First Certificate in English, Certificate in Advanced English oraz ...

commonplace

commonplaceoften seen or happening; powszechny, pospolityIt is a commonplace phenomenon.To powszechne zjawisko. ...

mighty

mightypowerful, important, enormous; potężny, silny, wielkiThe mighty king couldn't have given up like this.Ten potężny król nie mógł się tak poddać. ...

Matura

  • 1
  • 2
  • 3
Poprzedni Następny

matura z języka angielskiego 2013

Zapraszamy serdecznie do zapoznania się i rozbudowy bazy z rozmowami sterowanymi i tematami na maturę ustną z języka angielskiego. Rozmowy sterowane na maturę ustną z języka angielskiego Tematy na...

matura z języka angielskiego 2012

Zapraszamy serdecznie do zapoznania się i rozbudowy bazy z rozmowami sterowanymi i tematami na maturę ustną z języka angielskiego. Rozmowy sterowane na maturę ustną z języka angielskiego Tematy na...

matura z języka angielskiego 2011

Zapraszamy serdecznie do zapoznania się i rozbudowy bazy z rozmowami sterowanymi i tematami na maturę ustną z języka angielskiego. Rozmowy sterowane na maturę ustną z języka angielskiego Tematy na...

Metodyka

  • 1
  • 2
  • 3
Poprzedni Następny

TEFL Methodology: Pairwork and Groupwork

PAIRWORK AND GROUPWORK PATTERNS OF INTERACTION: lockstep individual work pairs ‘enemy corners’ opposing teams face to face back to back ‘panel&r...

TEFL Methodology: Syllabus and Timetable

A SYLLABUS is a plan which states exactly what ss should learn in a course. A syllabus is a public document which: 1. consist of a comprehensive list of content itemsproces...

Loading ...